حكمرانی با محوريت مسجد

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، برپايی نمايشگاه بین‌المللی قرآن کریم فرصتی ايجاد كرد تا بنیاد هدایت با برگزاری رویداد «مسجد جامعه‌پرداز» با حضور کارشناسان و صاحب نظران این حوزه، به نقد و بررسی ابعاد مختلف حکمرانی با محوریت مسجد بپردازد. از آنجا كه تولید دانش و گفتمان‌سازی پیرامون مسجد و ترسیم نقش حیاتی آن از جنبه‌های مختلف تمدنی، معرفی، اجتماعی و کارکردی، اهميت درخورتوجهي دارد، سلسله نشست‌های تخصصی با عنوان رویداد «مسجد جامعه پرداز» به همت بنیاد هدایت سازمان تبلیغات اسلامی در ماه مبارک رمضان و از 15 تا 26 اسفند ماه در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم واقع در مصلی بزرگ امام خمینی(ره) تهران برگزار شد. مخاطبان این رویداد تمامی ارکان و اعضای قرارگاه ملی مسجد بودند؛ به صورت کلی از مسئولان و اعضای شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه، سازمان تبلیغات اسلامی، اوقاف، حوزه علمیه و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در همه رده‌ها، دعوت شدند تا در این برنامه‌ها حضور پیدا کرده و یا به صورت برخط مباحث را دنبال کنند. در این رویداد 20 موضوع مختلف در عرصه حکمرانی با محوریت مسجد، ارائه شد. همچنین جلسات بحث و گفت‌وگو پیرامون این موضوعات با حضور کارشناسان و صاحب‌نظران این حوزه، شکل گرفت و در هر شب دو نشست یکی در ساعت 17 و دیگری در ساعت 20 برپا بود. موضوعات از طریق گروه‌هایی با محوریت شبکه راهیاری بنیاد هدایت، تدوین و اجرا شد؛ کنشگران آقا و خانم، راهیاران استانی و منطقه‌ای و فعالانی که با بنياد هدايت در ارتباط بودند، 20 گروه را شکل داده و با یکدیگر تبادل نظر می‌كردند. هر گروه یک راهبر داشت و در نهایت یک ارائه به صورت «TED» اجرا مي‌شد. پس از ارائه‌های 20 دقیقه‌ای دو تن از اساتید برجسته کشور و صاحب‌نظر در زمینه حکمرانی مسجد، آن را مورد نقد و بررسی قرار می‎دادند. حجت الاسلام سيد ناصرمیرمحمدیان، مدیرعامل بنیاد هدایت نيز به عنوان دبیر علمی در پایان هر نشست به جمع بندی و نتیجه‌گیری می‌پرداخت. در ادامه تيتروار مهم‌ترين موضوعات اين نشست‌ها را مرور كرده‌ايم.

مسجد؛ سازمان تبلیغات محله
حجت‌الاسلام جواد فراهانی، مدیرکل تبلیغات اسلامی استان مرکزی
مسجد تنها یک ساختمان نیست، بلکه گنجینه‌ای از ظرفیت‎هاست؛ از جمله شبکه ۴۵ هزار نفری امامان جماعت، شبکه‌های اجتماعی واقعی، تنوع کنشگران از نوجوانان تا سالمندان، از بانوان فرهیخته تا جوانان پر شور همه در مسجد حضور دارند.

مسجد؛ پیوند دوگانه‌ها
حجت‌الاسلام محمد سلیمی، مسئول اعزام مبلغ اداره کل تبلیغات اسلامی استان قزوین 
مسجد خانه خدا، محل توجه به معنویت و هم توجه به نیازها و مسائل اجتماعی است. این دوگانه‌ها وقتی به هم پیوند می‌خورند و درهم آمیخته می شوند معجزه اسلام پدیدار می‌شود؛ مهمترین اتفاق همین در هم آمیخته شدن دنیا و آخرت است.

مسجد؛ کانون تحول اجتماعی محله
حجت‌الاسلام علی گلی کریمی، راهیار بنیاد هدایت در منطقه شمال کشور
ایده اسلام برای ایجاد تحول اجتماعی را «قیام بالقسط» دانست و گفت: این «قیام» ظاهراً شبیه «خودشکوفایی» است. در مقایسه با دفاتر تهسیل‌گری، مدرسه و سرهای محله، مسجد به دلیل ویژگی‌های منحصر به فردی که دارد، بهترین بستر قیام بالقسط است.

مسجد و هیأت
حجت‌الاسلام سید محمدحسین صادقی آرمان، مدیرعامل مؤسسه فرهنگی هنری سبوح
اگر هیئت‌ در مسجد باشد دچار چالش بی‌مکانی، مناسبتی بودن و بی‌محتوایی نخواهد شد. اين حضور موجب غنای معرفتی آن می‌شود چراکه امام محله هر روز در مسجد محتواها و مبانی دینی را منتقل می‌کند و سؤالات و شبهات را پاسخ می‎دهد.

مسجد؛ نقطه اتصال ملکوت به ملک
حجت‌الاسلام مهدی موحد، مسئول دفتر پژوهش و تولید دانش بنیاد هدایت
هر کاری خیر و ثوابی اگر در مسجد انجام شود، برکتش بیشتر است؛ بنابراین نباید محافل قرآنی، هیات، مراسم احیاء و اين نوع آيين‌ها جاهای دیگر برگزار شود و مساجد خالی بماند؛ مساجد اولویت دارند.

مسجد و روابط بین‌الملل
علیرضا کمیلی، کارشناس مسائل جهان اسلام و دبیر اتحادیه بین‌المللی امت واحده
رویکرد نهضتی به انقلاب اسلامی کمرنگ شده است. مسجدی که در داخل محله خود حبس شده را می‌توان تبدیل به مسجدی کرد که یک جریان پویای بین‌المللی را تجربه کند و با اندک حمایتی بتواند کارکردها و ارتباطات خود را گسترش بدهد.

مسجد؛ پایگاه امامت محله
حجت‌الاسلام مصطفی اسماعیلی، دستیار رسانه‌ای مدیرعامل بنیاد هدایت
ما به «امام محله» نیاز داریم؛ کسی که هدایت‌گر باشد، رهبری اجتماعی کند و مسجد را به پایگاه امامت محله تبدیل کند. جایگاه واقعی‌ مسجد همان قرارگاهی است که در آن، هدایت، تربیت و مدیریت اجتماعی به هم گره می‌خورد.

مسجد و نهضت رسانه‌ای
حجت‌الاسلام محمدمهدی تجریشی، معاون فرهنگی، اجتماعی و امور محتوایی مرکز ملی فضای مجازی
رسانه جبهه حق بايد در مساجد شكل بگيرد. این رسانه باید بتواند کلام و گفتار متفاوت توحیدی اسلام و انقلاب اسلامی را به دنیای امروز برساند و حتي در فضای مجازی انذار کند و حرف متفاوت انقلاب اسلامی را به زبان مردم به آن‌ها برساند. 

مسجد؛ کانون مردمی شدن تبلیغ
حجت‌الاسلام سید کمیل موسوی، معاون فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی شهرستان‌های تهران
پس از این‌که مسجد در زمینه‌های مختلف رشد کرد و مؤثر واقع شد باید سراغ تشکیل منظومه‌ای از مساجد اینچنینی برویم؛ آن وقت است که مسجد می‌تواند محله را اداره کند و حکمرانی ولایی مسجد محور را تحقق ببخشد

مسجد و مدیریت خبر در جامعه
میثم رشیدی، روزنامه نگار، نویسنده و مجری کارشناس رادیو
راه اندازی یک خبرگزاری یا رسانه اختصاصی در حوزه مسجد به این اندازه نمی‌تواند کارساز باشد که در صفحات گوناگون و حتی صفحات شخصی به روایت مسجد بپردازیم.

مسجد جامعه‌پرداز؛ نسل سوم مسجد
مصطفی عباسی، از راهیاران بنیاد هدایت
مسجد جامعه‌پرداز هوشمند، هدفمند و بر اساس اولویت و نیاز محله، قدم برمی دارد تا بدن جامعه خود را تشکیل ‌دهد. امام محله‌اي که نگاه جامعه پردازانه دارد رویکرد محور است و انرژی خود را متمرکز در محله می‌کند تا یک نتیجه متمرکز بگیرد.

مسجد و اکران محصولات فرهنگی
محمد محمدي نياكي، مدیر اکران سیار مؤسسه بهن سبز
مساجد بزرگ‌ترین زنجیره‌ای هستند که در همه شهرها و در همه روستاهای کشور محل رجوع و در دسترس مردم است. وقتی فیلمی مذهبي می‌تواند در بستر اکران‌های مساجد ۵۰۰ هزار نفر مخاطب داشته باشد چرا باید ۱۰۰ هزار نفر آن را ببینند؟

مسجد؛ کانون مردم سالاری دینی
حجت‌الاسلام حامد صائب‌نژاد، از راهیاران منطقه‌ای بنیاد هدایت
تنها راه تحقق مردم سالاری دینی اجرای طرح امام محله و حکمرانی ولایی مسجد محور است. صرفا با مدل دموکراسی و این‌که هر چند سال یک بار مردم بیایند پای صندوق‌های رأی، نمی‌توان مردم سالاری را تحقق بخشید.

مسجد؛ کانون پیشرفت محله
حجت الاسلام محمد پشم فروش، مدیر ارتباطات بنیاد هدایت

توسعه معمولاً بر رشد اقتصادی متمرکز است، در حالی که پیشرفت شامل ابعاد معنوی، فرهنگی و اجتماعی نیز می‌شود. مساجد با الهام از آموزه‌های اسلامی، می‌توانند مدلی بومی و اسلامی از پیشرفت ارائه دهند که به نیازهای مادی و معنوی جامعه پاسخ دهد.

مسجد؛ نقطه اتصال ولایت طولی و عرضی
حجت‌الاسلام مجتبی رضایی، مسئول منطقه۳ بنیاد هدایت
برنامه طاغوت این است که انسان‌ها با یکدیگر کاری نداشته و جدا باشند؛ اگر قلب‌های ما به هم نزدیک شود، حضرت حجت(عج) تشریف می‌آورند؛ این کار را باید آهسته در مساجد شروع کرد تا اجتماعات بزرگ‌تر نیز درست شود.

مسجد؛ جایگاه جهاد تبیین
خانم منصوری، مسئول منطقه‌ای بانوان بنیاد هدایت
بیش از ۸۰ هزار مسجد در سراسر کشور است. اگر در هر مسجد فقط و فقط ۱۰ مشعل برای روشنگری و تبیین روشن شود، در سراسر کشور بیش از ۸۰۰ هزار مشعل‌دار ایجاد می‌شود.

مسجد؛ پایگاه قرآنی
خانم حسینخانی، معاون آموزشی پایگاه قرآنی مسجد امام سجاد(ع) کرمان و عضو ستاد بانور
بايد با روحیه مشارکت و همیاری، به مساجد توجه کرد و در صورت نبودن کلاس‌های قرآن، خودمان پیشقدم شويم و اقدامات لازم را انجام دهيم. اگر قرآن و مسجد در کنار هم قرار گیرند، تأثیرات عظیمی بر جامعه خواهند گذاشت.
 

مسجد؛ سکوی خدمات محلی
خانم کریمی، راهیار منطقه‌ای بانوان بنیاد هدایت و مسئول ستاد بانور استان گلستان
علی‌رغم پیشرفت‌های فناورانه، گره‌های زندگی مردم پیچیده‌تر شده است؛ در این شرایط، مسجد به عنوان یک فناوری اجتماعی قدیمی و مؤثر در حل مشکلات اجتماعی می‌تواند ایفای نقش کند.

مسجد؛ کانون حل مسئله
حجت‌الاسلام مهرداد جعفری، امام محله مسجد قمر بنی هاشم شهرستان فسا
با همبستگی و همکاری، می‌توان بر چالش‌های اجتماعی غلبه کرد و مسیر بهبود کیفیت زندگی را هموار کرد. مساجد باید به مکان‌هایی تبدیل شوند که علاوه بر عبادت، محلی برای حل مشکلات اجتماعی و فرهنگی مردم باشند.

مسجد؛ پایگاه سازماندهی بانوان کنشگر
خانم الوان، رئیس نهضت بانوان قرآنی استان همدان و مسئول ستاد بانور استان همدان
بانوان با مشارکت در فعالیت‌های مختلف می‌توانند به تغییرات اجتماعی و فرهنگی کمک کنند. به ویژه در شرایط حاضر که جامعه نیازمند روحیه همکاری و همدلی است، باید از توانمندی‌های خود بهره ببریم.